|
|
CG | ||
|
| CG |
| 2014 |
| Odaberite člana Konvencije |
| Član |
| Član 45 - Sankcije i mjere |
|
1. Članice će preduzeti neophodne zakonodavne ili druge mjere kako bi obezbijedile da krivična djela iz ove Konvencije budu kažnjiva sankcijama koje su djelotvorne, srazmjerne i koje odvraćaju od vršenja krivičnih djela, uzimajući u obzir njihovu ozbiljnost. Ove sankcije obuhvataju, prema potrebi, kazne lišavanja slobode, što može dovesti do izručenja. 2. Članice mogu da donesu druge mjere u odnosu na učinioce, kao što su: - praćenje ili nadzor osuđenih lica; - ukidanje prava na roditeljstvo, ukoliko se najbolji interes djeteta, što može da uključuje bezbjednost žrtve, ne može garantovati ni na koji drugi način. |
|
0 – pitanje nije regulisano zakonom/politikom, ili postojeća regulativa je vrlo daleko od standarda Konvencije (standard iz Konvencije se smatra minimalnim standardom) 1 – postoji regulacija, ali nije postignut standard Konvencije (u rešenju i/ili primjeni) 2 – postignut standard Konvencije ili sasvim blizu standardu u rešenju 3 - postignut standard Konvencije ili sasvim blizu standardu u rešenju i u primjeni 4 – pitanje je u državi riješeno iznad standarda Konvencije SE |
||
| Poređenje između država čl. 45 Sankcije i mjere | ||
| PITANJA |
| a. Molimo vas da pružite informacije o propisanim i stvarnim sankcijama za svaki od krivičnih djela u okviru Konvencije. Molimo vas da date komentar na propisanu i stvarnu kaznenu politiku u vezi sa kriterijumima djelotvornosti, srazmjernosti i ravnopravnog tretmana. Da li propisane sankcije ispunjavaju kriterijume za izručenje učinioca (Konvencija o ekstradiciji broj 24 prati pravilo o kazni od godinu ili više dana zatvora i zahtjev za dvostruki kriminalitet)? |
| Odgovor: Zaprijećene kazne za krivična djela predviđena Konvencijom (izložene gore) se mogu smatrati neadekvatnim za najveći broj djela, ako se imaju u vidu međunarodne i regionalne preporuke koje navode da krivična djela koja uključuju nasilje u porodici treba oštrije sankcionisati nego slična krivična djela učinjena van porodičnog konteksta.1 Kazne su, uglavnom, manje ili jednake kaznama koje se izriču krivičnim djelima učinjenim van porodičnog konteksta. Primjera radi, ako je primjena grubog nasilja imala za posljedicu tešku tjelesnu povredu ili teško narušenje zdravlja člana porodice ili porodične zajednice kazniće se kaznom zatvora do pet godina, koji maksimum je propisan i kod krivičnog djela teška tjelesna povreda2. Stoga, potrebno je revidirati i pooštriti kaznenu politiku za krivična djela učinjena u porodičnom okruženju. |
 |
| a. Molimo vas da pružite informacije o propisanim i stvarnim sankcijama za svaki od krivičnih djela u okviru Konvencije. Molimo vas da date komentar na propisanu i stvarnu kaznenu politiku u vezi sa kriterijumima djelotvornosti, srazmjernosti i ravnopravnog tretmana. Da li propisane sankcije ispunjavaju kriterijume za izručenje učinioca (Konvencija o ekstradiciji broj 24 prati pravilo o kazni od godinu ili više dana zatvora i zahtjev za dvostruki kriminalitet)? |
|
Odgovor: Zaprijećene kazne za krivična djela predviđena Konvencijom (izložene gore) se mogu smatrati neadekvatnim za najveći broj djela, ako se imaju u vidu međunarodne i regionalne preporuke koje navode da krivična djela koja uključuju nasilje u porodici treba oštrije sankcionisati nego slična krivična djela učinjena van porodičnog konteksta.1 Kazne su, uglavnom, manje ili jednake kaznama koje se izriču krivičnim djelima učinjenim van porodičnog konteksta. Primjera radi, ako je primjena grubog nasilja imala za posljedicu tešku tjelesnu povredu ili teško narušenje zdravlja člana porodice ili porodične zajednice kazniće se kaznom zatvora do pet godina, koji maksimum je propisan i kod krivičnog djela teška tjelesna povreda2. Stoga, potrebno je revidirati i pooštriti kaznenu politiku za krivična djela učinjena u porodičnom okruženju. Ipak, sva djela pripadaju kategoriji djela za koja se može izreći kazna zatvora od jedne ili više godina. Time je i uslov za izručenje učinilaca predviđen Konvencijom o ekstradiciji ispunjen. Jedini izvor statistike kaznene politike predstavlja Izvještaj Zaštitnika za ljudska prava i slobode za 2014. godinu. Naime, zapažena je tendencija izricanja uslovnih osuda, a veliki je i broj odbijajućih i oslobađajućih presuda u 2013. godini. Smatramo da ovakva kaznena politika dovodi u pitanje svrhu prijavljivanja nasilja i opštu prevenciju tj. sprječavanje počinilaca u ponavljanju djela. Blaga kaznena politika ukazuje na to da na institucionalnom nivou nije prepoznat značaj i domet problema nasilja u porodici. U Izvještaju se navodi da je u više slučajeva koji su bili predmet monitoringa, napravljen propust i uslovna osuda nije opozvana kad osuđeno lice ponovi prestup. |
 |
| b. Da li postoje mjere za nadzor i praćenje osuđenih lica? Navedite osnov, ko je za to nadležan itd. |
| Odgovor: Crnogorski zakonodavni okvir ne predviđa mogućnost nadzora i praćenja osuđenih lica nakon izdržane zatvorske kazne. Izuzetno, u slučaju uslovnog otpusta utvrđuje se obaveza javljanja jedinici za uslovnu slobodu. Pored obaveze javljanja, Komisija može, cijeneći lične potrebe osuđenog lica i njegovu spremnost za ispunjavanje obaveza, sa ciljem da se utvrđivanjem tih obaveza kod osuđenog lica razvije osjećaj odgovornosti prema zajednici, a naročito prema oštećenom, utvrditi jednu od sljedećih obaveza: |
|
| b. Da li postoje mjere za nadzor i praćenje osuđenih lica? Navedite osnov, ko je za to nadležan itd. |
|
Odgovor: Crnogorski zakonodavni okvir ne predviđa mogućnost nadzora i praćenja osuđenih lica nakon izdržane zatvorske kazne. Izuzetno, u slučaju uslovnog otpusta utvrđuje se obaveza javljanja jedinici za uslovnu slobodu. Pored obaveze javljanja, Komisija može, cijeneći lične potrebe osuđenog lica i njegovu spremnost za ispunjavanje obaveza, sa ciljem da se utvrđivanjem tih obaveza kod osuđenog lica razvije osjećaj odgovornosti prema zajednici, a naročito prema oštećenom, utvrditi jednu od sljedećih obaveza: 1) uzdržavanje od kontakata sa određenim licem; 2) uzdržavanje od kontakata sa određenom kategorijom lica; 3) uzdržavanje od upotrebe droge i alkoholnih pića; 4) uzdržavanje od posjećivanja određenih mjesta, lokala, prostorija i javnih skupova; 5) nastavak liječenja; 6) posjećivanje određenih profesionalnih i drugih savjetovališta ili ustanova i postupanje po njihovim uputstvima; 7) osposobljavanje za određeno zanimanje; 8) traženje i prihvatanje zaposlenja koje odgovara sposobnostima i sklonostima osuđenog lica; 9) izdržavanje porodice, čuvanje i vaspitavanje djece i vršenje drugih porodičnih obaveza.1 U izvršenju obaveza uslovno otpuštenog osuđenog lica određenih rješenjem o uslovnom otpustu, jedinica za uslovnu slobodu vrši sljedeće poslove: poziva uslovno otpušteno osuđeno lice radi obavljanja razgovora, vrši kontrolu izvršenja obaveza uslovno otpuštenog osuđenog lica i sačinjava izvještaje o izvršenju tih obaveza, preduzima druge propisane radnje koje imaju za cilj ispunjavanje utvrđenih obaveza, obavještava nadležno državno tužilaštvo i sud koji je donio odluku u prvom stepenu o neispunjavanju obaveza uslovno otpuštenog osuđenog lica izrečenih rješenjem Komisije za uslovni otpust, u slučaju opoziva uslovnog otpusta, dostavlja Zavodu za izvršenje krivičnih sankcija izvještaj o preduzetim aktivnostima u izvršenju obaveza i ponašanju uslovno otpuštenog osuđenog lica tokom boravka na slobodi za vrijeme trajanja uslovnog otpusta, vodi evidenciju o sprovođenju uslovnog otpusta.2 Ako uslovno otpušteno osuđeno lice ne ispunjava obaveze utvrđene rješenjem Komisije za uslovni otpust, jedinica za uslovnu slobodu može sudu koji je donio odluku u prvom stepenu podnijeti predlog za opozivanje uslovnog otpusta.3 Krivični zakonik predviđa mogućnost izricanja mjere zaštitnog nadzora kada je u pitanju lice prema kojem je sud izrekao uslovnu osudu.4 Na ovaj način lice stavljeno pod zaštitni nadzor obavezuje se na izvršenje različitih obaveza, kao što su javljanje organu nadležnom za izvršenje zaštitnog nadzora, ispunjavanje obaveza izdržavanja porodice, čuvanja i vaspitanja djece i drugih porodičnih obaveza, uzdržavanje od posjećivanja određenih mjesta, lokala ili priredbi, ako to može biti prilika ili podsticaj za ponovno vršenje krivičnih djela, posjećivanje određenih profesionalnih i drugih savjetovališta ili ustanova i postupanje po njihovim uputstvima, otklanjanje ili ublažavanje štete pričinjene krivičnim djelom, a naročito izmirenje sa žrtvom učinjenog krivičnog djela. Poslovi sprovođenja uslovne osude sa zaštitnim nadzorom obuhvataju u skladu sa čl. 11 Zakona o izvršenju uslovne osude i kazne rada u javnom interesu, između ostalog, kontrolu izvršenja uslovne osude sa zaštitnim nadzorom, sačinjavanje izvještaja o izvršenju uslovne osude sa zaštitnim nadzorom i dostavljanje tih izvještaja sudu koji je izrekao presudu u prvom stepenu. U slučaju da osuđeno lice ne ispunjava obaveze koje su mu određene odlukom o uslovnoj osudi, jedinica za uslovnu slobodu će obavještenje o tome dostaviti nadležnom državnom tužilaštvu i sudu koji je donio odluku u prvom stepenu, o čemu će obavijestiti osuđeno lice. U tom slučaju, sud ga može opomenuti ili može ranije obaveze zamijeniti drugim ili produžiti trajanje zaštitnog nadzora u okviru vremena provjeravanja ili opozvati uslovnu osudu.5 Učiniocu krivičnog djela protiv polne slobode, krivičnog djela nasilje u porodici ili u porodičnoj zajednici i krivičnog djela rodoskrvnjenje ili nekog drugog krivičnog djela kojim se ugrožava život ili tijelo nekog lica, sud će izreći mjeru bezbjednosti zabranu približavanja žrtvi ili drugom licu ili grupi lica ili određenom mjestu kad postoji opasnost da bi učinilac prema tim licima ili na tom mjestu mogao ponovo da izvrši isto ili istovrsno krivično djelo. Trajanje ove mjere ne može biti kraće od godinu dana niti duže od pet godina, računajući od dana pravosnažnosti odluke. Učiniocu krivičnog djela nasilja u porodici ili u porodičnoj zajednici sud će izreći mjeru bezbjednosti udaljenje iz stana ili drugog prostora za stanovanje ako postoji opasnost da bi učinilac mogao ponovo izvršiti to krivično djelo. Sud određuje mjeru u trajanju koje ne može biti kraće od tri mjeseca niti duže od tri godine, računajući od dana pravosnažnosti odluke. Vrijeme provedeno u zatvoru ne uračunava se u vrijeme trajanja ni jedne mjere. Praćenje ovih mjera je takođe povjereno jedinici za uslovnu slobodu. |
|
|
| c. Da li postoje odredbe koje daju za pravo odgovornom organu da utiče na odnos učinioca i žrtve, uključujući i lišenje roditeljskih prava, u procesu procjene situacije nasilja prema ženama, a naročito nasilja u porodici? Da li je bezbjednost žrtve neophodan dio procesa procjene i, ako jeste, da li je zasnovan na određenom pravnom dokumentu ili je diskreciono pravo odgovorne institucije/osobe? Navedite uslove. |
| Odgovor: Ne postoji jasan zakonski osnov koji bi osigurao da se cijeni rizik za bezbjednost i sigurnost žrtve koji mogu nositi druge odluke, kao što je odluka o starateljstvu, već je to diskreciono ovlašćenje suda. U analizi člana 31. Konvencije detaljno je izloženo pitanje nasilja u porodici u kotekstu ostvarivanja roditeljskog prava. |
| c. Da li postoje odredbe koje daju za pravo odgovornom organu da utiče na odnos učinioca i žrtve, uključujući i lišenje roditeljskih prava, u procesu procjene situacije nasilja prema ženama, a naročito nasilja u porodici? Da li je bezbjednost žrtve neophodan dio procesa procjene i, ako jeste, da li je zasnovan na određenom pravnom dokumentu ili je diskreciono pravo odgovorne institucije/osobe? Navedite uslove. |
| Odgovor: Ne postoji jasan zakonski osnov koji bi osigurao da se cijeni rizik za bezbjednost i sigurnost žrtve koji mogu nositi druge odluke, kao što je odluka o starateljstvu, već je to diskreciono ovlašćenje suda. U analizi člana 31. Konvencije detaljno je izloženo pitanje nasilja u porodici u kotekstu ostvarivanja roditeljskog prava. |
|
|
|
[1] Pogledati UN Women Virtuelni centar znanja za zaustavljanje nasilja and ženama i djevojčicama dostupan na http://www.endvawnow.org/ en/articles/445-criminal-sanctions-and-sentencing-provisions-.html. [2] Minimalna kazna je šest mjeseci u uslučaju nasilja u porodici. [1] Čl. 66a Zakona o izvršenju krivičnih sankcija. [2] Čl. 35 Zakona o izvršenju uslovne osude i kazne rada u javnom interesu (Službeni list Crne Gore, br. 32/2014). [3] Čl. 39 Zakona o izvršenju uslovne osude i kazne rada u javnom interesu. [4] Čl. 59 Krivičnog zakonika. [5] Čl. 64 Krivičnog zakonika. |
|
|
|
| Kampanju podržavaju: | ||
|
||
| Sadržaj stranice je isključiva odgovornost Sigurne ženske kuće i ni na koji način ne odražava stavove donatora. | ||
| Kampanju podržavaju: | ||
|
|
||
| Sadržaj stranice je isključiva odgovornost Sigurne ženske kuće i ni na koji način ne odražava stavove donatora. | ||
